Trong thời đại công nghệ phát triển mạnh mẽ như hiện nay, Internet mang lại cho chúng ta rất nhiều lợi ích: học tập, giải trí, kết nối bạn bè… Tuy nhiên, bên cạnh mặt tích cực đó, mạng Internet cũng tiềm ẩn nhiều nguy hiểm. Một trong những nguy cơ mới nổi thời gian gần đây là tội phạm “bắt cóc online” – một hình thức lừa đảo tinh vi đang nhắm thẳng vào học sinh và phụ huynh chúng ta. Trên phạm vi cả nước, đã xuất hiện nhiều vụ việc các đối tượng xấu lợi dụng mạng xã hội như Facebook, Zalo, TikTok... để làm quen, dụ dỗ, hứa hẹn quà tặng, việc làm hoặc rủ đi gặp mặt trực tiếp nhằm thực hiện hành vi bắt cóc, chiếm đoạt tài sản hoặc buôn bán người. Tại tỉnh Phú Thọ, lực lượng công an cũng đã ghi nhận một số vụ việc đáng lo ngại liên quan đến việc trẻ vị thành niên bị lôi kéo, dụ dỗ qua mạng, khiến phụ huynh và nhà trường cần đặc biệt cảnh giác.

       I. “Bắt cóc online” là gì?

        “Bắt cóc online” là chiêu trò mà kẻ xấu dùng điện thoại hoặc mạng xã hội để lừa đảo, giả vờ rằng một học sinh nào đó đã bị bắt cóc hoặc gặp tai nạn, rồi yêu cầu cha mẹ chuyển tiền gấp để “chuộc người” hoặc “giải cứu”.

        Chúng giả danh giáo viên, công an, bác sĩ, hoặc thậm chí chính bạn bè, người thân, để khiến người nghe hoang mang và tin đó là thật. Nguy hiểm hơn, tội phạm còn sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để ghép giọng nói hoặc khuôn mặt của học sinh vào các đoạn video giả mạo, làm cho phụ huynh tin rằng con mình thật sự đang gặp nạn.

       II. Một số thủ đoạn thường gặp

        - Giả số điện thoại hoặc tài khoản mạng xã hội của giáo viên hoặc học sinh.

        - Gọi điện, nhắn tin, gửi video giả, nói rằng “con anh/chị đang bị bắt”, “chuyển tiền ngay để cứu”.

        - Theo dõi mạng xã hội của học sinh để biết tên trường, lớp, bạn bè, hoạt động, rồi dựng kịch bản giống thật.

        - Đe dọa không được báo công an, khiến phụ huynh hoảng sợ và dễ mất tiền.

       III. Hậu quả khôn lường

        - Nhiều gia đình bị lừa mất số tiền lớn chỉ trong vài phút.

        - Học sinh bị ảnh hưởng tâm lý, sợ hãi, lo lắng, không dám dùng mạng xã hội.

        - Gây mất an toàn và niềm tin giữa học sinh, nhà trường và gia đình

       IV. MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÒNG TRÁNH TỘI PHẠM “BẮT CÓC ONLINE”

       * Đối với học sinh:

1. Bảo vệ thông tin cá nhân

      - Không đăng công khai hình ảnh, địa chỉ nhà, số điện thoại, tên trường, lớp, lịch học hay hoạt động ngoại khóa lên mạng xã hội.

      - Không chia sẻ thông tin của bạn bè hay gia đình cho người lạ.

2. Cẩn thận khi dùng mạng xã hội

      - Chỉ kết bạn với người mình quen biết thật ngoài đời.

      - Cài đặt chế độ riêng tư cho trang cá nhân.

      - Không nhấp vào các đường link lạ hoặc tải ứng dụng không rõ nguồn gốc.

3. Khi nhận cuộc gọi, tin nhắn đáng ngờ

      - Nếu ai đó nói bạn hoặc bạn bè bị “bắt cóc”, đừng hoảng sợ.

      - Không cung cấp thông tin, không chuyển tiền, không quay video theo yêu cầu của người lạ.

      - Bình tĩnh báo ngay cho thầy cô, cha mẹ hoặc công an.

4. Nâng cao hiểu biết về an toàn mạng

      - Tham gia các buổi học hoặc hoạt động về phòng chống tội phạm công nghệ cao.

      - Tự tìm hiểu cách nhận biết tin giả, tài khoản giả, video giả để không bị lừa.

        * Đối với phụ huynh:

1. Luôn giữ liên lạc với con và nhà trường

      - Cập nhật lịch học, số điện thoại giáo viên, và liên hệ với trường ngay khi có tin bất thường.

2. Không chuyển tiền vội vàng

      - Khi nhận thông tin “con bị bắt cóc”, hãy bình tĩnh, gọi cho con hoặc nhà trường để kiểm tra trước. Nếu không liên lạc được, báo ngay cho công an địa phương.

3. Dạy con kỹ năng tự bảo vệ

       - Hướng dẫn con cách xử lý khi nhận cuộc gọi lạ.

       - Nhắc con không chia sẻ thông tin cá nhân trên mạng.

4. Giám sát việc sử dụng Internet của con hợp lý

       - Quan tâm đến nội dung con đăng tải và bạn bè trực tuyến.

      - Sử dụng phần mềm kiểm soát phụ huynh nếu cần thiết.

      5. Thông điệp cuối cùng

 “Cẩn trọng trên mạng – Bình an ngoài đời!”Mỗi học sinh hãy là người dùng Internet thông minh, biết cách bảo vệ bản thân và gia đình trước những âm mưu lừa đảo.Hãy nhớ rằng, một phút bình tĩnh có thể cứu cả gia đình khỏi mất mát.

           Cùng nhau, chúng ta sẽ xây dựng môi trường mạng an toàn, lành mạnh và đầy niềm vui học tập!